Marko Polo (1254-1324) Venedikli bir tüccar, gezgin ve diplomattır. Asya’daki maceralarını derlediği ünlü hatıratı Il Millione’yi yazmıştır. Rönesansın en çok satanları arasına giren kitap, Batılıların hayal dünyasını etkilemiş ve Çin’in Batılılar tarafından yüzlerce yıl boyunca bolluk içinde ve gizemli bir egzotik ülke olarak algılanmasına neden olmuştur.
Çoğu zaman Marko Polo’nun Seyahatleri olarak anılan kitabı, İpek yolu üzerinden Çin’e gidişini, Kubilay Han’ın (1215-1294) sarayında on yedi yıl boyunca kalışını ve Japon adaları ile Endonezya’ya ulaşmak için çıktığı okyanus yolculuğunu konu almaktadır. Marko Polo, doğulu seks masallarıyla, sihirli ve kanlı hikayelerle süslenmiş olan kitabını geri döndükten sonra Avrupa’da kaleme almıştır (1294).
Polo, Niccolo Polo’nun oğluydu. Doğumu sırasında Moğol İmparatorluğu sınırları içerisinde seyahat eden Venedikli bir tüccar olan babası döndüğünde, Marco Polo on beş yaşına gelmişti. İki yıl sonra bir başka yolculuk için bu kez Venedik’ten birlikte ayrıldılar.
Varacakları son nokta Kubilay İmparatorluğu’nun başkenti olan Xanadu’ydu. Kubilay, Cengiz Han’ın (1162-1227) torunlarından biriydi. Moğolistan, Çin ve Orta Asya’ya yayılan bir imparatorluğu yönetiyordu. Kubilay, İtalyan gezginleri evinde misafir etti ve genç Polo’yu kendi özel elçisi olarak atadı. Bu görevi sayesinde Asya’yı dolaşıp kitabı için notlar alacaktı.
Çin’den ayrıldıktan sonra Pololar Venedik’e yerleştiler. Burada Doğu’nun görkemine ilişkin kaleme aldıkları hikayeler çok ünlü olacaktı. Efsaneye göre Marco, 1298 yılında Venedik ile Cenova arasında yapılan bir deniz savaşı sırasında esir alınmış ve zindanda birkaç ay geçirmişti. Burada anılarını yazarken hücre arkadaşı Rustichello da Pisa’dan da yardım almıştı.
Kitabın, Batı toplumu üzerinde çok büyük ve uzun soluklu bir etkisi olacaktı. Polo’nun Asya coğrafyasını detaylı bir şekilde tasvir etmesi, Avrupa haritalarının gelişimine katkı sağladı. Çin’in zenginliklerine ilişkin anlatımı, Denizci Henry (1394-1460) gibi kaşifler için teşvik edici oldu. Asya’ya daha hızlı bir şekilde ulaşmanın yollarını araştırmaya başladılar. Xanadu’ya ilişkin anlattıkları Samuel Taylor’ın (1772-1834) yazdığı en ünlü İngiliz romantik şiirlerinden biri olan Kubilay Han’a (1816) ilham kaynağı oldu.
Yolculuklarla geçen bir hayatın ardından Polo, Venedik’e yerleşti, evlendi ve üç çocuk sahibi oldu. 70 yaşındayken Venedik’te öldü.
Ek Bilgiler
1- İngiltere’de Çin tarihi uzmanı olan Frances Wood (194
1995 yılında Polo’nun gerçekten Çin’e gidip gitmediğini sorgulayan bir kitap yazdı. Yazar Polo’nun kitabında Çin Seddi’nden, yazı sanatından, çaydan ve daha pek çok özgün gelenekten bahsetmediğine dikkat çekiyordu. “Marco Polo Çin’e Gitti mi?” adını verdiği kitabına göre, Polo ve Rustichello aktardıkları pek çok şeyi kendileri uydurmuşlardı.
2- İpek Yolu 15. yy’dan itibaren çok tehlikeli hale gelmiş ve ticaret yolu olma vasfını yitirmiştir. 1492 yılında Cristopher Columbus’un Atlantik Okyanusu’na açılan coğrafi keşfinin esas amacı, Çin’e ulaşmak için İpek Yolu’nun yerini alacak yeni bir yol bulmaktı.
3- Polo, Çin’de uzun zamandır uygulanan kağıt para kullanımını Avrupa’ya taşıdı. Ancak bilinenin aksine makarnayı Avrupa’ya o tanıtmamıştır.
Çoğu zaman Marko Polo’nun Seyahatleri olarak anılan kitabı, İpek yolu üzerinden Çin’e gidişini, Kubilay Han’ın (1215-1294) sarayında on yedi yıl boyunca kalışını ve Japon adaları ile Endonezya’ya ulaşmak için çıktığı okyanus yolculuğunu konu almaktadır. Marko Polo, doğulu seks masallarıyla, sihirli ve kanlı hikayelerle süslenmiş olan kitabını geri döndükten sonra Avrupa’da kaleme almıştır (1294).
Polo, Niccolo Polo’nun oğluydu. Doğumu sırasında Moğol İmparatorluğu sınırları içerisinde seyahat eden Venedikli bir tüccar olan babası döndüğünde, Marco Polo on beş yaşına gelmişti. İki yıl sonra bir başka yolculuk için bu kez Venedik’ten birlikte ayrıldılar.
Varacakları son nokta Kubilay İmparatorluğu’nun başkenti olan Xanadu’ydu. Kubilay, Cengiz Han’ın (1162-1227) torunlarından biriydi. Moğolistan, Çin ve Orta Asya’ya yayılan bir imparatorluğu yönetiyordu. Kubilay, İtalyan gezginleri evinde misafir etti ve genç Polo’yu kendi özel elçisi olarak atadı. Bu görevi sayesinde Asya’yı dolaşıp kitabı için notlar alacaktı.
Çin’den ayrıldıktan sonra Pololar Venedik’e yerleştiler. Burada Doğu’nun görkemine ilişkin kaleme aldıkları hikayeler çok ünlü olacaktı. Efsaneye göre Marco, 1298 yılında Venedik ile Cenova arasında yapılan bir deniz savaşı sırasında esir alınmış ve zindanda birkaç ay geçirmişti. Burada anılarını yazarken hücre arkadaşı Rustichello da Pisa’dan da yardım almıştı.
Kitabın, Batı toplumu üzerinde çok büyük ve uzun soluklu bir etkisi olacaktı. Polo’nun Asya coğrafyasını detaylı bir şekilde tasvir etmesi, Avrupa haritalarının gelişimine katkı sağladı. Çin’in zenginliklerine ilişkin anlatımı, Denizci Henry (1394-1460) gibi kaşifler için teşvik edici oldu. Asya’ya daha hızlı bir şekilde ulaşmanın yollarını araştırmaya başladılar. Xanadu’ya ilişkin anlattıkları Samuel Taylor’ın (1772-1834) yazdığı en ünlü İngiliz romantik şiirlerinden biri olan Kubilay Han’a (1816) ilham kaynağı oldu.
Yolculuklarla geçen bir hayatın ardından Polo, Venedik’e yerleşti, evlendi ve üç çocuk sahibi oldu. 70 yaşındayken Venedik’te öldü.
Ek Bilgiler
1- İngiltere’de Çin tarihi uzmanı olan Frances Wood (194
1995 yılında Polo’nun gerçekten Çin’e gidip gitmediğini sorgulayan bir kitap yazdı. Yazar Polo’nun kitabında Çin Seddi’nden, yazı sanatından, çaydan ve daha pek çok özgün gelenekten bahsetmediğine dikkat çekiyordu. “Marco Polo Çin’e Gitti mi?” adını verdiği kitabına göre, Polo ve Rustichello aktardıkları pek çok şeyi kendileri uydurmuşlardı.2- İpek Yolu 15. yy’dan itibaren çok tehlikeli hale gelmiş ve ticaret yolu olma vasfını yitirmiştir. 1492 yılında Cristopher Columbus’un Atlantik Okyanusu’na açılan coğrafi keşfinin esas amacı, Çin’e ulaşmak için İpek Yolu’nun yerini alacak yeni bir yol bulmaktı.
3- Polo, Çin’de uzun zamandır uygulanan kağıt para kullanımını Avrupa’ya taşıdı. Ancak bilinenin aksine makarnayı Avrupa’ya o tanıtmamıştır.
