Michel Foucault (1926–1984) kendisini bir filozof değil tarihçi olarak tanımlıyordu. Ancak cinsellik, delilik ve hapishane ile ilgili kitapları ve dersleri felsefede büyük bir devrim yarattı. Yeni bir postmodern yazarlar, tarihçiler ve teorisyenler kuşağına ilham kaynağı olmuştu.
Kelliği ve siyah giysileri ile ünlü Foucault, Avrupa ve ABD’de akademik bir yıldız haline geldi. Ölümünün ardından New York Review of Books tarafından dünyanın en ünlü entelektüeli olarak sınıflandırıldı.
Foucault Orta Fransa’daki Poutiers şehrinde doğdu. Paris’teki École Normale Supérieure isimli okulda felsefe eğitimi aldı. Büyüme çağında oldukça depresifti. Akranları ondan nefret ediyordu. Bir başka öğrenciyi bıçakla öldürmeye çalıştığı söylenmektedir. Friedrich Nietzsche’yi (1844–1900) keşfi onun üzerinde büyük bir etki bıraktı.
Foucault, Madness and Civilization (Delilik ve Medeniyet) isimli doktora tezini 1961 yılında yayınladı. Fransız akademisinde büyük bir etki yarattı. Eseri çok geçmeden çok satanlar listesine girdi. Kitap kariyeri boyunca üzerinde çalışacağı birçok konuya, özellikle de toplumsal kontrol ile delilik ve suçluluk gibi kavramlar arasındaki ilişkiye değiniyordu. Akıl hastalıklarının sosyal bir kurgu olduğunu iddia ediyordu. Bu kurgu toplumsal kurallara uymayanların içeri tıkılmasına ve cezalandırılmasına hizmet ediyordu. Bu söylemini Discipline and Punish (Disiplin ve Ceza / 1975) gibi sonraki çalışmalarında daha da derinleştirecekti. Akıl hastalıklarının tedavisine karşı çıktı. Bu “tedavilerin” delileri hapsetmekten daha baskıcı olduğunu söylüyordu.
Özel hayatı dengesiz ve trajikti. 1970’lerden itibaren her sene bir kere San Fransico’ya gidip konuşma yapmaya başladı. Aynı zamanda burdaki seks partilerine katılıyordu. Büyük olasılıkla bu partilerden birinde HIV kaptı. Elli yedi yaşında öldüğünde AIDS hastalığının ilk ünlü kurbanlarından biri oldu.
Foucault günümüzde akademik dünyanın en etkili ve en tartışmalı kişilerinden biri olmaya devam etmektedir. Onu eleştirenler argümanlarını abartılı ve tarihsel dönemlendirmelerini yanlış bulmaktadır. Destekçileri ise Foucault’un iktidar ve iktidarın yayılışı ile ilgili yeni düşünme biçimleri geliştirdiğinin altını çizmektedir.
Ek Bilgiler
1- Foucault 1950’lerin başında üç yıl Komünist Parti üyesi olarak kaldı. Daha sonra Joseph Stalin’e (1879–1953) duyduğu tepki nedeniyle partiden ayrıldı ve katı bir anti komünist oldu.
2- Fransa’ya ek olarak Kaliforniya’daki Berkeley Üniversitesi’nde; ayrıca İsveç, Polonya, Tunus ve Almanya’daki çeşitli üniversitelerde ders verdi.
3- Öldüğü sırada “Cinselliğin Tarihi”nin ilk üç cildini tamamlamıştı. Kitabın dördüncü cildi “Confessions of the Flesh” (Etin İtirafları) ise neredeyse bitmek üzereydi. Ancak Foucault mirasında izin vermediği için basılamamaktadır.
Kelliği ve siyah giysileri ile ünlü Foucault, Avrupa ve ABD’de akademik bir yıldız haline geldi. Ölümünün ardından New York Review of Books tarafından dünyanın en ünlü entelektüeli olarak sınıflandırıldı.
Foucault Orta Fransa’daki Poutiers şehrinde doğdu. Paris’teki École Normale Supérieure isimli okulda felsefe eğitimi aldı. Büyüme çağında oldukça depresifti. Akranları ondan nefret ediyordu. Bir başka öğrenciyi bıçakla öldürmeye çalıştığı söylenmektedir. Friedrich Nietzsche’yi (1844–1900) keşfi onun üzerinde büyük bir etki bıraktı.
Foucault, Madness and Civilization (Delilik ve Medeniyet) isimli doktora tezini 1961 yılında yayınladı. Fransız akademisinde büyük bir etki yarattı. Eseri çok geçmeden çok satanlar listesine girdi. Kitap kariyeri boyunca üzerinde çalışacağı birçok konuya, özellikle de toplumsal kontrol ile delilik ve suçluluk gibi kavramlar arasındaki ilişkiye değiniyordu. Akıl hastalıklarının sosyal bir kurgu olduğunu iddia ediyordu. Bu kurgu toplumsal kurallara uymayanların içeri tıkılmasına ve cezalandırılmasına hizmet ediyordu. Bu söylemini Discipline and Punish (Disiplin ve Ceza / 1975) gibi sonraki çalışmalarında daha da derinleştirecekti. Akıl hastalıklarının tedavisine karşı çıktı. Bu “tedavilerin” delileri hapsetmekten daha baskıcı olduğunu söylüyordu.
Özel hayatı dengesiz ve trajikti. 1970’lerden itibaren her sene bir kere San Fransico’ya gidip konuşma yapmaya başladı. Aynı zamanda burdaki seks partilerine katılıyordu. Büyük olasılıkla bu partilerden birinde HIV kaptı. Elli yedi yaşında öldüğünde AIDS hastalığının ilk ünlü kurbanlarından biri oldu.
Foucault günümüzde akademik dünyanın en etkili ve en tartışmalı kişilerinden biri olmaya devam etmektedir. Onu eleştirenler argümanlarını abartılı ve tarihsel dönemlendirmelerini yanlış bulmaktadır. Destekçileri ise Foucault’un iktidar ve iktidarın yayılışı ile ilgili yeni düşünme biçimleri geliştirdiğinin altını çizmektedir.
Ek Bilgiler
1- Foucault 1950’lerin başında üç yıl Komünist Parti üyesi olarak kaldı. Daha sonra Joseph Stalin’e (1879–1953) duyduğu tepki nedeniyle partiden ayrıldı ve katı bir anti komünist oldu.
2- Fransa’ya ek olarak Kaliforniya’daki Berkeley Üniversitesi’nde; ayrıca İsveç, Polonya, Tunus ve Almanya’daki çeşitli üniversitelerde ders verdi.
3- Öldüğü sırada “Cinselliğin Tarihi”nin ilk üç cildini tamamlamıştı. Kitabın dördüncü cildi “Confessions of the Flesh” (Etin İtirafları) ise neredeyse bitmek üzereydi. Ancak Foucault mirasında izin vermediği için basılamamaktadır.
