Ho Chi Minh (1890–1969) Vietnam’daki milliyetçi güçlerin lideriydi. Bağımsız bir Vietnam için önce Fransızlar’ı daha sonra da Amerika’yı yenilgiye uğratmıştı. Savunduğu ekonomik politikalar ölümünün ardından birkaç on yıl içinde terk edilmiş olmasına rağmen bugün hâlâ ulusunun kurucusu olarak anılmaktadır.
“Ho” ismini otuzlu yaşlarında benimsemişti. Asıl adı Nguyen Tat Thanh’dır. Orta Vietnam’da bir köyde doğdu. Babası Fransız yönetimi sırasında küçük bir köy memuruydu. Ho, okulu bitirir bitirmez Fransa’ya giderek iş aramaya başladı. ABD, İngiltere ve SSCB’ye de gitti.
Paris’te yaşadığı dönemde devrimci ve komünist hareketlerle tanıştı. Ülkesinin özgürlüğü için en yararlı düşüncenin Marxizm olduğuna kanaat getirmişti. 1921 yılında Fransız Komünist Partisi’ne katıldı. Asya’ya geri dönerek Çin Komünist Partisi saflarında savaştı. Kısa bir süre İngilizler tarafından Hong Kong’ta esir tutuldu.
Fransa’nın II. Dünya Savaşı başlayınca kaynaklarını Almanya ile savaşa ayırmak için sömürgelerinden çekileceğini umuyordu. Ancak Ho kendini bir anda hem Fransa hem de Vietnam’ı işgal eden Japonlar’a karşı savaşırken buldu.
Vietnam savaşın sonunda bağımsızlığını ilan etti. Ho başkan olmuştu. Kısa sürede Fransa eski sömürgesini geri almak için harekete geçti. 1946 ve 1954 yılları arasındaki kanlı savaşın ardından Fransa, Vietnam’dan tamamen çekilmek zorunda kaldı. Buna rağmen barış antlaşmasında ülke Ho’nun kontrolündeki komünist Kuzey ve Batı kontrolündeki Güney olarak ikiye ayrıldı.
Antlaşma 1959 yılında kadük hale geldi ve yeni bir savaş başladı. Bu kez ABD, Güney Vietnam safında savaşa dahil oldu. ABD’deki siyasetçiler bu olayı soğuk savaşın bir parçası olarak görüyor ve Komünist Kuzey’in yayılmasını engellemek istiyordu. Vietnamlılar ise savaşı yurtsever bir mücadele olarak nitelendiriyor ve ülkelerini yabancı istilacılardan temizlemeyi amaçlıyordu.
1960’larda Ho artık ülke yönetimine direkt olarak müdahale etmeyi bırakmıştı. Birleştirici bir kahraman olarak sembolik bir rolü vardı. Son Amerikan güçleri Vietnam’dan ayrılmadan 6 yıl önce, 1969’da öldü.
Ek Bilgiler
1- Yirmili yaşlarının başında ABD’ye gitti ve Boston’da bir otel olan Parker House’da fırıncı olarak çalıştı. Aynı otelde daha sonraları Malcolm X (1925–1965) de komi olarak çalışacaktı.
2- 1975 yılındaki Komünist Kuzey’in zaferinin ardından Güney Vietnam’ın başkenti Saygon’un adı Ho Chi Minh Şehri olarak değiştirildi.
3- Vietnam, 1980’lerde komünist ekonomiyi gevşetmeye ve özel teşebbüsü teşvik etmeye başladı. Günümüzde büyük bir yağ, tekstil, ayakkabı ve elektronik cihaz ihracatçısıdır. Vietnam’ın en fazla ihracat yaptığı ülke 1995 yılında bu ülke ile ilişkilerini düzelten ABD’dir.
“Ho” ismini otuzlu yaşlarında benimsemişti. Asıl adı Nguyen Tat Thanh’dır. Orta Vietnam’da bir köyde doğdu. Babası Fransız yönetimi sırasında küçük bir köy memuruydu. Ho, okulu bitirir bitirmez Fransa’ya giderek iş aramaya başladı. ABD, İngiltere ve SSCB’ye de gitti.
Paris’te yaşadığı dönemde devrimci ve komünist hareketlerle tanıştı. Ülkesinin özgürlüğü için en yararlı düşüncenin Marxizm olduğuna kanaat getirmişti. 1921 yılında Fransız Komünist Partisi’ne katıldı. Asya’ya geri dönerek Çin Komünist Partisi saflarında savaştı. Kısa bir süre İngilizler tarafından Hong Kong’ta esir tutuldu.
Fransa’nın II. Dünya Savaşı başlayınca kaynaklarını Almanya ile savaşa ayırmak için sömürgelerinden çekileceğini umuyordu. Ancak Ho kendini bir anda hem Fransa hem de Vietnam’ı işgal eden Japonlar’a karşı savaşırken buldu.
Vietnam savaşın sonunda bağımsızlığını ilan etti. Ho başkan olmuştu. Kısa sürede Fransa eski sömürgesini geri almak için harekete geçti. 1946 ve 1954 yılları arasındaki kanlı savaşın ardından Fransa, Vietnam’dan tamamen çekilmek zorunda kaldı. Buna rağmen barış antlaşmasında ülke Ho’nun kontrolündeki komünist Kuzey ve Batı kontrolündeki Güney olarak ikiye ayrıldı.
Antlaşma 1959 yılında kadük hale geldi ve yeni bir savaş başladı. Bu kez ABD, Güney Vietnam safında savaşa dahil oldu. ABD’deki siyasetçiler bu olayı soğuk savaşın bir parçası olarak görüyor ve Komünist Kuzey’in yayılmasını engellemek istiyordu. Vietnamlılar ise savaşı yurtsever bir mücadele olarak nitelendiriyor ve ülkelerini yabancı istilacılardan temizlemeyi amaçlıyordu.
1960’larda Ho artık ülke yönetimine direkt olarak müdahale etmeyi bırakmıştı. Birleştirici bir kahraman olarak sembolik bir rolü vardı. Son Amerikan güçleri Vietnam’dan ayrılmadan 6 yıl önce, 1969’da öldü.
Ek Bilgiler
1- Yirmili yaşlarının başında ABD’ye gitti ve Boston’da bir otel olan Parker House’da fırıncı olarak çalıştı. Aynı otelde daha sonraları Malcolm X (1925–1965) de komi olarak çalışacaktı.
2- 1975 yılındaki Komünist Kuzey’in zaferinin ardından Güney Vietnam’ın başkenti Saygon’un adı Ho Chi Minh Şehri olarak değiştirildi.
3- Vietnam, 1980’lerde komünist ekonomiyi gevşetmeye ve özel teşebbüsü teşvik etmeye başladı. Günümüzde büyük bir yağ, tekstil, ayakkabı ve elektronik cihaz ihracatçısıdır. Vietnam’ın en fazla ihracat yaptığı ülke 1995 yılında bu ülke ile ilişkilerini düzelten ABD’dir.
