- Mesajlar
- 1,941
Alman Materyalizmi Almanya'da on dokuzuncu yüzyılda Ludwig Büchner, Ernst Haeckel, J. Moleschott, H. Czolbe ve Karl Vogt gibi bilim adamı-filozoflar tarafından savunulan maddeci felsefe anlayışını tanımlar.
Almanya'da, devlet kontrolü altındaki üniversitelerde okutulan resmî felsefeye; doğa bilimlerinin gelişimine karşı tinsel yaşamı, radikal reformlara karşı da varolan devleti korumayı amaçlayan idealist felsefenin, gelişen doğa bilimlerinin deneysel yapısını ifade etmedeki başarısızlığına bir tepki olarak ortaya çıkan söz konusu anlayış, materyalist bir metafiziği, hümanist ve idealist bir ahlâk anlayışıyla birleştirerek, spekülatif felsefenin aşırılıklarına ve teolojik sonuçlarına şiddetle karşı çıkmıştır.
Başka bir deyişle, bilimler üzerine düşünmenin bir sonucu olan bu materyalist hareket, derinlikli bir felsefe akımı oluşturamamış olsa da, oldukça etkili olmuştur. Bu nedenle, on dokuzuncu yüzyıl materyalizmi kapsamı içine giren bu düşünürlerin öğretileri tutarlı ve sağlam bir materyalizmden çok, eklektik bir düşünce olarak ortaya çıkar. Buna göre, akil ya da düşünce zaman zaman hareket, bazen hareketin sonucu olan, bazen de harekete zorunlu olarak eşlik eden bir şey olarak tanımlanmıştır.
F. A. Lange, Materyalizmin Tarihi (çev. A, Arslan), İzmir, 1983.
O. Bloch, Le Materialism, Paris, 1975.
Ayrıca bkz., ALMAN FELSEFESİ, BUCHNER, HAECKEL, MATERYALİZM, MOLESCHOTT', REALİZM.
Felsefe Ansiklopedisi / Etik Yayınları
