- Mesajlar
- 1,941
Ayaltı / Ayüstü Alem veya semavî ve arzı dünya, Aristoteles'in evrenin varlık yapısını açıklarken "ötesi" ve "burası" terimleriyle gösterdiği iki ayrı dünyayı, yeryüzünü ve gökyüzünü tanımlar.
Bunlardan ayaltı dünya, birbirlerine karşı bir çifte karşıtlık —dört öğenin doğal konumlarına doğru karakteristik doğrusal hareketlerinden kaynaklanan latif ve kesif, ağır ve hafif karşıtlığıyla, temel nitelikler arasındaki kuru ve nemli, sıcak ve soğuk gibi çeşitli kombinezonlardan türeyen niteliksel karşıtlık— ilişkisi içinde bulunan dört unsurdan oluşur. Bu dünya, şu hâlde, oluş ve bozuluşa tâbi olan, geçici, ölümlü şeylerden meydana gelir. Onlar söz konusu karşıtlık dolayısıyla sürekli olarak birinden diğerine geçerler. Aristoteles'e göre, bu geçiş ana unsurlardan birine dönüşümle toprak, hava, su ve ateş gibi daha fazla ayrı olanlar arasında meydana gelir.
O evrenin birliğini ve küresel biçimini temin etmek için, evrenin merkezinde hareketsiz duran arzı veya ayaltı âlemi ayüstü âlemle tamamlar. Aristoteles'e göre, yıldızların yok olmayan karakteri ve hareketlerinin değişmez düzenliliği, bunların maddî bakımdan sürekli değişime tâbi olan geçici, ölümlü şeylerden farklı olduklarının bir kanıtı olmak durumundadır. Ayüstü âlemi meydana getiren bütün bu nesneler esirden, beşinci unsurdan müteşekkildirler.
Aristoteles yeryüzünün etrafında kesif küresel su, hava ve ateş katmanlarının toplandığını söyler. Sonra da maddeleri daha saf olan ve yerden daha uzakta bulunan göksel kürelerin geldiklerini. Bu kürelerin en dışında bulunan sabit yıldızlar göğünün hareketi Tanrı'nın eseridir.
Aristotle, The Works of Aristotle Trani at ed Into English (ed. by; W.D.Ross and J.A.Smith), Oxford University Press, Oxford, 1908-1954, 12. vols.
Aristoteles, Fizika (çev. S. Babür), Istanbul, Yapı Kredi Yayınlan, 2001.
E. Zeller, Grek Felsefesi(çev. A. Aydoğan), İstanbul, 2001.
Felsefe Ansiklopedisi / Etik Yayınları
Ayrıca bkz., ARİSTOTELES, ARİSTOTELESÇİLİK, BİLİM TARİHİ.