Zygmunt Bauman, 1925 doğumlu, çağdaş sosyologdur. Modern ve postmodern hayatın, teorik bakımdan en sofistike ve derinlikli yorumlayıcılarının hiç kuşku yok ki başında gelir.
Çekoslavakya'nın 1968 yılında Ruslar tarafından işgal edilmesinden sonra, Polonya'dan sürülen Bauman, 1971 yılından itibaren Leeds Üniversitesi'nde çalışmaya başlamış ve İngiliz işçi sınıfının 1945 sonrasındaki dönüşümü üzerine araştırmalar yapmıştır. Sosyoloji içinde hermeneutik geleneğin, eleştirel Batı Marksizmi geleneğinin ve nihayet, sosyalist idealin ütopik boyutunun keskin bir yorumlayıcısı ve eleştirmeni olan Bauman, yakın zamanlarda modernizm ve postmodemizmin problemlerini gözler önüne seren kitaplarında, odak noktasına, yirminci yüzyılın sonlarına doğru, hayatlarımızın ana dokusunu meydana getiren karışıklık ve krizleri almıştır. Nitekim, çağdaş yaşamın fiilen deneyimlediğimiz gerçekliklerine gerçek bir vukufiyet sergiler, gündelik hayatın çeşitli yönlerini ve herkese ortak olan deneyimleri derinlikli bir kavrayışla yorumlar. Onun bu bakımdan duruşu, yasa koymaya veya era emretmeye kalkışan bir entelektüelden ziyade, modern hayatın samimî, ciddî ve nesnel bir yorumcusunun duruşudur.
Modernizmle postmodernizm arasındaki farklılığı, kitaplarından birinin (Yasa Koyucular ve Yorumcular) başlığında özlü bir biçimde ifade eden Baumann'a göre, entelektüeller on yedinci yüzyıldan başlayarak, kendilerini yepyeni bir sosyal düzen yaratılmasına imkân verecek toplumsal ve politik programlarla özdeşleştirmişler ve fantezileriyle eleştirel kavrayışlarını ütopik bir imgelemin ürünleri olarak değerlendirmek yerine, kendilerini somut, gerçekleştirilebilir ütopyaların mimarları olarak görmenin büyüsüne kaptırmışlardır. Baumann problemlerle ve tarihin kriz ve karışıklıklarıyla yaşamayı reddetmeyi modernist hareket ya da projenin en büyük zayıflığı olarak değerlendirir. Marx'in tarihten özgürlük alanına sıçrama adını verdiği bir şey olarak, tarihi temizleme ya da arındırma rüyası, ona göre, faşizmde ırkın, komünizmde ise sınıfın saflığı adına, korkunç ve dehşet verişi toplum mühendisliği programlarına götürmüştür.
Z. BAUMAN, Yasa Koyucular ve Yorumcular(çev. K. ATAKAY), İstanbul, 1996; Z: BAUMAN, Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullarfçev. Ü. Öktem), İstanbul, 1999; Z. BAUMAN, Postmodern Etikfçev. A. Türker), İstanbul, 1998; S. SIM(ed), Critical Dictionary of Postmodern Thought, Routledge, New York, 1999.
Ayrıca bkz., ENTELEKTÜEL, MODERNİZM, POSTMODERNİZM