Dünya felsefesine büyük bir katkı yapan ilk Amerikalılardan biri William James’tir (1842–1910). O bir eğitimci, psikolog ve aynı zamanda pragmatik felsefe okulunun kurucusuydu. İki önemli kitabı The Principles of Psychology (Felsefenin Prensipleri / 1890) ve The Varieties of Religious Experience (Dini Deneyimin Çeşitliliği / 1902), insan aklının işleyiş prensiplerinin anlaşılmasında temel bir rol oynamıştır.

James, zengin bir ailenin çocuğu olarak New York City’de doğdu. Kardeşi Henry James (1843–1916) sevilen bir romancıydı. Çocukluğunu Manhattan’daki bir konakta geçirdi. Cenevre ve Paris’teki yatılı okullarda çok iyi eğitim aldı. 1869 yılında Harvard’dan tıp eğitimi alarak mezun oldu.

Hayatının ilk dönemlerinde sık sık ruhsal bunalım geçirdi. Doktorlar intihara eğilimli olduğunu düşünüyordu. Fransız filizof Charles Renouvier’in (1815-1903) bir makalesini okuyunca 1870’ten itibaren kendini gitgide daha iyi hissetmeye başladı. 1872’de Harvard’da psikoloji dersleri vermeye başladı, 1878’de evlendi.

The Principles of Psychology isimli kitabını yazması James’in on iki yılını almıştı. Kitap yayınlanır yayınlanmaz klasikleşti. Kısmen ders kitabı kısmen de felsefi bir eser olan bu yapıtı, psikoloji öğrencilerinin referans kitabı haline geldi. Kitapta “bilinç akışı” gibi çeşitli kavramlar ilk defa kullanılıyordu. James bu kavramla aklın, geçmiş düşünce ve deneyimleri harmanlamasına işaret ediyordu.

Varieties of Religious Experience isimli kitabında farklı dinlere mensup insanların tanık olduğu mistik tezahürleri, mucizeleri ve deneyimleri kataloglamıştı: “İnsanların yalnızken hissetiği duygular, yaptıkları eylemler ve deneyimler kutsallık atfettikleri olgularla ilişkili olabilir.” Kitapta dini deneyimler nefes almaktan ya da yürümekten farksız biyolojik olaylar olarak değerlendiriliyordu. James dinin değerli olduğunu düşünüyordu. Ancak onun doğruluğunu onaylamak gibi bir derdi yoktu.

James, felsefi görüşlerini Pragmatizm adıyla 1907 yılında yayınladı. Pragmatikler dogmatik ve mutlak felsefi tutumları reddetmektedirler. Onlara göre gerçek, insan deneyimiyle ortaya çıkmaktadır. İşe yarayan şey doğrudur.

James ömrünün son yıllarını seyahat ederek geçirdi. Ancak sağlık sorunları yaşıyordu. 68 yaşındayken memleketi New Hampshire’da öldü.

Ek Bilgiler

1- Kimi biyografi yazarlarına göre James, McLean Akıl Hastanesi’nde kısa bir süre tedavi gördü. Burası Boston dışındadır. Günümüzde hâlâ faaliyette olan hastane, James’in bir zamanlar hastaları olup olmadığı konusunda herhangi bir açıklama yapmayı reddetmektedir.

2- James’in Harvard’daki öğrencileri arasında geleceğin ABD başkanlarından Theodore Roosevelt (1858–1919) de vardı. Roosevelt 1880 yılında mezun oldu. Ünlü yazar W. E. B. DuBois’de (1868–1963) öğrencisiydi ve 1890’da mezun oldu.

3- James’in iki erkek kardeşi Wilky ve Bob, İç Savaş’ta Birlik ordusunda yer aldılar. William ve diğer kardeşi Henry ise kötü sağlık koşulları nedeniyle savaşa katılmamıştı.
 
Konuyu Başlatan Benzer Konular Forum Cevaplar Tarih
1000Fikir Filozoflar 0
Piramit Yazarlar & Şairler 0
Piramit Liderler 0
Piramit Din Adamı ve Peygamberler 0
Piramit Asiler ve Reformcular 0

Çevrimiçi Üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

Forum İstatistikleri

Konular
1,554
Mesajlar
2,334
Üyeler
24
Son Üye
Tabu
Üst