Oskar Becker, 1889-1964 yılları arasında yaşamış Alman düşünürdür. Fenomenoloji geleneğinde yer alan Becker, Husserl'in asistanıydı. Felsefe eğitimini Freiburg Üniversitesinde yapan Becker, 1923-30 yılları arasında Heidegger'le birlikte, Husserl'in Jahrbuch'unu yayınlamış, kısa bir süre Freiburg Üniversitesi'nde çalıştıktan sonra, 1931 yılında Matematik Tarihi Ordinaryüs Profesörü olarak emekli olduğu 1964 yılına kadar Bonn Üniversitesi'nde hocalık etmiştir. Becker'in eserleri, bütün bir fenomenolojik geçmişine rağmen, matematik ve mantık alanında yoğunlaşmıştı: "Beitrage zur phanomenologischen Begründung der Geometrie und ihrer psysikalischen Andwendungen" [Geometrinin Fenomenolojik Temeline ve Fiziksel Uygulamalarına Katkılar], Jahrbuch, 6(1923), pp. 385-560; "Mathematische Existenz. Untersuchungen zur Logik und Ontologie mathematischer Phanomene" [Matematiksel Varoluş. Mantık ve Matematiksel Fenomenlerin Ontolojisi Üzerine Araştırmalar], Jahrbuch 8(1927), pp. 441-809; "Zur Logik der modalitaten" [Kipler Mantığı üzerine], Jahrbuch, 11(1930), pp. 497-548; J. E. Hofmann ile birlikte kaleme aldığı Geschichte der Mathematik [Matematik Tarihi]; Grundlagen der Mathematik in geschichtlicher Entwicklung [Tarihsel Gelişimi içinde Matematiğin Temelleri]; Das Mathematische Denken der Antike [Antikitenin Matematiksel Düşüncesi]; Gröβe und Grenze der mathematischen Denkweise [Matematiksel Düşünme Tarzının Büyüklüğü ve Sınırı].Husserl, devasa araştırma planının Heiddegger ve Becker tarafından hayata geçirileceğini ümit ediyordu; Heidegger'in payına planın insan bilimleri tarafı, Becker'in payına ise doğa bilimleri tarafı düşmekteydi. Heiddegger, felsefî ve politik olarak Husserl için büyük bir hayal kırıklığı oldu. Becker başlangıçta Husserl'in projesi üzerinde çalıştı. Fakat daha sonra Heidegger'in hermeneutiğinden etkilendi ve en nihayetinde, kendi mantık (matematiğin ontolojisiyle ilgili) fenomenolojisini geliştirdi. Sonraki yaşamında fenomenolojik geçmişine ancak ve o da çok seyrek olarak atıfta bulundu.
1923 tarihli "Katkılar" adlı eserinde, matematiksel sürekliliklerle ilgili çok çeşitli kavramları araşhrırken, Husserl'in "belirli çokluklar" kavramını kullanan Hermann Weyl'i takip ederek, E. J. Beouwer'in matematiksel kendilikleri adım adım inşâ yoluyla temin eden ve böylelikle de, formalizmin paradokslarından sakınan sezgiciliğini tercih etti. Becker yine, mekânsallığın fenomenal kuruluşunu araştırırken, sürekliliğin ve Euklides geometrisinin akılsallığını kanıtladı; mekânın müphem morfolojisini bir sınıra götürme süreciyle dakik bir matrik şeklinde idealleştirdi ve fizikî sistemlerle Euklidesçi aksiyomların transandental zorunluluğunu kanıtladı.
"Matematiksel Varoluş. Mantık ve Matematiksel Fenomenlerin Ontolojisi Üzerine Araştırmalar" adlı eserinde ise, Becker matematiksel varoluşu "hermeneutik bir olgusallık" ile birleştirir. Gerçekten de, matematiksel inşâcılık ile hermeneutiğin bir sentezini yapmaya kalkıştığında, aynı zamanda yaşama dünyasını ve matematik biliminin antropolojik temelini araştırır. Daha sonra da tek yanlı hermeneutik dengesizliği ele alıp, (tarihsel varlığı tanımlayan) Dasein'in bir karşı kavramı olarak (tarih dışı özü tanımlayan) Dawesen'i gündeme getirir. Doğanın tarih dışı alanları olarak estetik varoluş ve bilinçdışı, tarihsel olgusallığın önünde, "altında ve dışında" kalır, hermeneutik bir biçimde yorumlanamayan bu alanların, dolayısıyla "mantıksal olarak" şifrelerinin çözümlenmesi gerekir. Onun matematik alanındaki çalışmaları gibi, estetikle ilgili araştırmaları da, tarihdışı olanı, "parontolojik" veya "hiperontolojik" bir fenomen olarak ele alır.
O yine bir başka çalışması olan "Kipler Mantığı Üzerine"de, C. I. Leıvis'in sistemine bir postüla daha ekleyerek, altı kiplik bir sistemi tanımlar. A. Heyling'in eklemlerini Lewis'in eklemlerine dönüştürmek suretiyle, sezgici mantığa kipsel bir yorum getirir ve başkalarına da, Heyting'in bütün teoremleri için kipsel bir anlam bulma olanağı verir. 1952 yılında yayınlanan Llntersuchungen uber den Modalkalkül [Kipsel Kalkül Üzerine Araştırmalarj'da, kipler mantığına paralel bir deontik mantık sistemi oluşturur.
Becker'in bütün bu matematiksel ve tarihsel araştırmaları nihayetinde onu, matematiğin Mısır ve Babil'deki kökenlerinden modern mantıkçılık, sezgicilik ve formalizm okullarına kadar uzun tarihini kuşatan, etkili Tarihsel Gelişimi İçinde Matematiğin Temelleri’ne götürmüştür.
Z. LEO, Oskar Becker-Bibliographie”, Kantstudien, 60 (1960), pp. 319-30; O. PÖGGELER, "Hermeneutische und mathematische Phanomenologie”, Philosophische Rundshou, 13 (1965), pp. 1-39; O. PÖGGELER, “Oscar Becker als Philosophe”, Kantstudien, 60 (1969), pp. 298-311; E. STRÖKER, Investigations in Philosophy of Spacemans. A. Mickunas), Athens, Ohio University Press, 1987.
Felsefe Ansiklopedisi / Ahmet Cevizci
Ayrıca, bkz, ARİTMETİĞİN TEMELLERİ, DASEİN, FENOMENOLOJİ, HEIDEGGER, HERMENEUTİK, HEYTING, HUSSERL, MATEMATİK, MATEMATİK FELSEFESİ, MATEMATİĞİN TARİHİ, SEZGİCİLİK.
Son düzenleme:
