Martin Guerre, kimliği çalınan sıradan bir Fransız köylüsüdür. 1548 yılında savaşa giden Guerre yıllar sonra evine geri döner. Ne var ki adını, ailesini ve evini bir başka adam almıştır. Üstelik Arnaud du Tilh (1524-1560) adındaki bu dolandırıcı, Guerre’nin karısını bile ikna edecek kadar başarılıdır.
Guerre’nin dönüşünün hikayesi ve du Tilh’in sahtekarlık ve zina ile yargılanıp suçlu bulunması romanlara, filmlere, çizgi filmlere, bilimsel kitaplara ve hatta bir müzikale bile konu olmuştur. Bu olay aynı zamanda savaş sonrasında yaşanan pek çok benzer trajedinin de habercisi olarak görülmüştür.
Gerçek Martin Guerre, Güney Fransa’da doğmuştur. Çocukken Artigald köyüne gitmiş ve orada karısı Bertrande ile evlenmiştir. Guerre 1548 yılında askere alınmadan önce bir çocukları olmuştur.
Sonraki sekiz yıl boyunca Bertrande çocuğunu yalnız başına büyütmüştür. Bir gün kapının eşiğinde Du Tilh beliriverir. Sahtekar, Bertrande’ın kayıp kocasına çok benzemektedir. Onun gibi konuşmakta ve Guerre’nin hayatına dair pekçok ayrıntı bilmektedir. Şüphelerine rağmen Bertrande dahil bütün kasaba halkı sonunda Du Tilh’in Guerre olduğunu kabul eder.
Martin’in amcası ise Du Tilh’in Guerre olduğuna inanmaz. 1559 yılında onu yeğeninin yerine geçmekle suçlar. Du Tilh dolandırıcılık ve zina suçundan yargılanır. 1560 yılında ölüm cezasına çarptırılır. Davasını hemen temyize götürür. Tam da bu sırada beklenmedik bir olay meydana gelecek ve mahkeme temyiz talebini dinlerken gerçek Martin Guerre tahta bir bacakla mahkeme salonuna girecektir.
Guerre şaşkına dönen hakimlere İspanya ordusuna katıldığını, Fransızlar’a karşı savaşırken bacağını kaybettiğini ve bir manastırda tedavi edildiğini açıklar. Guerre’nin ailesi tek bacaklı gazinin gerçek Guerre olduğunu söyler. Du Tilh ise o yıl eylül ayında asılır.
Guerre, her ne kadar başta karısına kızsa da sonunda onun da kandırılmış olduğunu kabul eder. Du Tilh’in sahtekarlığının ve Guerre’nin dönüşünün hikayesi bütün Fransa’da yayılır. 1982 yılında “The Return of Martin Guerre”(Martin Guerre’in Dönüşü) adlı filme konu olur.
Ek Bilgiler
1- 1982 tarihli filmi, 1996 yılında sahnelenen bir müzikal izler. Hikayenin Amerikan İç Savaşı sırasında geçen kurgusal bir versiyonu olan “Sommersby” ise 1993 yılında yayınlanır.
2- Michel de Montaigne (1533-1592), Du Tilh’in yargılanmasına tanık olur. Denemelerinden birinde bu olaydan bahseder. Yapılan yargılamayı, kesin gerçeğe ulaşmanın imkansızlığına bir örnek olarak gösterir ve idam cezasını eleştirir.
3- Jean de Coras (1515-1572), Guerre davasında bir mahkeme görevlisiydi. “Arrest memorable du parlement de Tolose” adlı kitapta mahkeme kayıtlarını yayınladı (1560). Daha sonra Protestan oldu ve 1572 yılında Fransa’da yaşanan dini çatışmalar sırasında öldürüldü.
Guerre’nin dönüşünün hikayesi ve du Tilh’in sahtekarlık ve zina ile yargılanıp suçlu bulunması romanlara, filmlere, çizgi filmlere, bilimsel kitaplara ve hatta bir müzikale bile konu olmuştur. Bu olay aynı zamanda savaş sonrasında yaşanan pek çok benzer trajedinin de habercisi olarak görülmüştür.
Gerçek Martin Guerre, Güney Fransa’da doğmuştur. Çocukken Artigald köyüne gitmiş ve orada karısı Bertrande ile evlenmiştir. Guerre 1548 yılında askere alınmadan önce bir çocukları olmuştur.
Sonraki sekiz yıl boyunca Bertrande çocuğunu yalnız başına büyütmüştür. Bir gün kapının eşiğinde Du Tilh beliriverir. Sahtekar, Bertrande’ın kayıp kocasına çok benzemektedir. Onun gibi konuşmakta ve Guerre’nin hayatına dair pekçok ayrıntı bilmektedir. Şüphelerine rağmen Bertrande dahil bütün kasaba halkı sonunda Du Tilh’in Guerre olduğunu kabul eder.
Martin’in amcası ise Du Tilh’in Guerre olduğuna inanmaz. 1559 yılında onu yeğeninin yerine geçmekle suçlar. Du Tilh dolandırıcılık ve zina suçundan yargılanır. 1560 yılında ölüm cezasına çarptırılır. Davasını hemen temyize götürür. Tam da bu sırada beklenmedik bir olay meydana gelecek ve mahkeme temyiz talebini dinlerken gerçek Martin Guerre tahta bir bacakla mahkeme salonuna girecektir.
Guerre şaşkına dönen hakimlere İspanya ordusuna katıldığını, Fransızlar’a karşı savaşırken bacağını kaybettiğini ve bir manastırda tedavi edildiğini açıklar. Guerre’nin ailesi tek bacaklı gazinin gerçek Guerre olduğunu söyler. Du Tilh ise o yıl eylül ayında asılır.
Guerre, her ne kadar başta karısına kızsa da sonunda onun da kandırılmış olduğunu kabul eder. Du Tilh’in sahtekarlığının ve Guerre’nin dönüşünün hikayesi bütün Fransa’da yayılır. 1982 yılında “The Return of Martin Guerre”(Martin Guerre’in Dönüşü) adlı filme konu olur.
Ek Bilgiler
1- 1982 tarihli filmi, 1996 yılında sahnelenen bir müzikal izler. Hikayenin Amerikan İç Savaşı sırasında geçen kurgusal bir versiyonu olan “Sommersby” ise 1993 yılında yayınlanır.
2- Michel de Montaigne (1533-1592), Du Tilh’in yargılanmasına tanık olur. Denemelerinden birinde bu olaydan bahseder. Yapılan yargılamayı, kesin gerçeğe ulaşmanın imkansızlığına bir örnek olarak gösterir ve idam cezasını eleştirir.
3- Jean de Coras (1515-1572), Guerre davasında bir mahkeme görevlisiydi. “Arrest memorable du parlement de Tolose” adlı kitapta mahkeme kayıtlarını yayınladı (1560). Daha sonra Protestan oldu ve 1572 yılında Fransa’da yaşanan dini çatışmalar sırasında öldürüldü.
