Kurt Baier, 26 Ocak 1917 doğumlu Avustralyalı düşünürdür. Toplum ve politika felsefesiyle de ilgilenmekle birlikte, esas olarak etik ve hukuk felsefesi alanında ünlenmiş olan Kurt Baier, lisans eğitimini Melburne Üniversitesi'nde gerçekleştirmiş, yüksek lisans ve doktorasını ise Oxford Üniversitesi'nde yapmıştır. O Avustralya Üniversitelerinde vermeye başladığı felsefe derslerini daha sonra Illinois, Cornell, Iowa ve Florida gibi Amerikan Üniversitelerinde devam ettirmiştir. Temel eserleri The Meaning of Life [Hayatın Anlamı] ve The Moral Point of View [Ahlâkî Bakış Açısı]'dır.
Baier, etik alanında bir nesnellik arayışı içinde, etik problemlerin empirik bir doğrulanma ve geçerli kılınma yöntemine sahip olduğunu savunur. Hobbes, Kant ve Hume'un görüşlerini reddederken, rasyonalite ile ahlâk arasında toplumsal olarak temellenen bir bağ olduğunu öne sürer. Bütün bunların temelinde ise, kısmen ahlâk yargılarının normatif olmakla birlikte, onların aynı zamanda doğal olgu bildiren önermelere karşılık geldiklerini ve dolayısıyla ya doğru ya da yanlış olduklarını dile getiren görüşü bulunur.
Baier'ın gözünde, geleneksel etik kuramları ahlâk bilgisi problemine çözüm getirmekten uzaktır; bundan dolayı o, özellikle de sezgiciliğe karşı, değerlerin sezgi yoluyla bilinen basit nitelikler olmadığını söyler. O, çok daha kayda değer bir şey olarak, bir ahlâk kuramı olmak açısından egoizmin kabul edilemezliğini ve savunulamazlığını dile getirir. Ona göre, egoizmin hayatın kötü, kaba ve kısa olduğu bir Hobbesçu doğa durumuna götürdüğünü fark etmek yoluyla kısmen, kişisel çıkarın ötesine geçip ahlâkî bir bakış açısına geçeriz. Baier, bir etkileşim kuralları sisteminin rasyonalitesini olumlarken, bir eylem tarzı için en sağlam ya da en ağırlıklı gerekçeyi temin eden şeyin, özgür olarak karşılıklı kişisel bağdaşabilirlik veya bir araya gelebilirlik talebi olduğunu öne sürer. Sağlam bir kişisel ve toplumsal yükümlülükler kuramının koşullarını ortaya koyan ve faydacılığın yükümlülük ve hakkaniyeti tam da gereği gibi açıklayamadığını savunan Baier'e göre, bir ahlâk sisteminin en yakın benzeri bir hukuk sistemi olmak zorundadır. Onun ceza görüşü, verilen cezanın işlenen suçla orantılı olması gerektiğini ifade eden intikamcı ceza görüşüdür.
Yeni Hobbesçu sözleşmeciliği, yakın zamanların David Gauthier gibi ahlâk felsefecilerini etkilemiş olan Baier'ın bununla ilişkili metaetik ilgileri, onu, moral söylemde mantık ve gündelik dilin kullanımıyla ilgili nesnelere yöneltmiş ve o yine, aynı çerçeve içinde, acının doğası ve statüsü konusunu ele almıştır. Baier bütün bunların dışında bireysel kontrol ve faillik konularını tartışmış ve etik alanındaki bütün bu çalışmalarından hareketle, hayatın anlamı, türünden daha geniş kapsamlı metafizik konulara yönelmiştir. O hemen tamamen, başta ahlâk eğitimi, iş etiği ve kültür, teknoloji ve değer olmak üzere, pratik etik konuları üzerinde yazmış ve bu arada Gilbert Ryle'in The Concept of Mind [Zihin Kavramı] adlı eserini Almancaya çevirmiştir.
K. BAIER, The Meaning of Life, Camberra, Canberra University College, 1957; K. BAIER, The Moral Point of View, A Rational Basis of Ethics, Ithaca, Cornell University Press, 1958; Η. N. CASTENADA, "Baier’s Justification of the Role of Reason”, Philosophy and Phenomenolojical Research, 22 (1962), pp. 366-72; J. KALIN, "Baier’s Refutation of Ethical Egoizm", Philosophical Studies, 22 (1971), pp. 74-8; A K. SEN, "Rationality and Morality: A Reply to Kurt Baier”, Erkenntnis, 11(1977), pp. 225-32.
Felsefe Ansiklopedisi / Etik Yayınları
