Onu eleştirenlere göre Kara Panterlerin lideri Huey P. Newton (1942–1989) bir sokak serserisi, aşırılıkçı ve katildi. Kaliforniyalı bir polisi öldürdüğü gerekçesiyle iki yıl cezaevinde kaldı. 1987 yılında silahlı saldırı suçlamasıyla yeniden hapse girdi. Bir uyuşturucu alışverişi sırasında öldürüldü.
Taraftarlarına göre ise Newton ve Kara Panterler siyahi Amerikalıların savunucusuydu. Beyaz şiddetine karşı bir simge ve siyahi Amerikalıların özgüven kaynağı olmuştu. Pek çoklarına göre siyahi gücün beden bulmuş haliydi. 1960’lar boyunca siyahi ulusal gururunun Amerika çapında temsilcisi oldu.
Newton, Louisiana’da doğdu. Adını vali Huey Long’tan (1893–1935) alıyordu. Newton, ailesi ile birlikte Kaliforniya’daki Oakland’a taşındı. Çocukluğunda başını sürekli belaya sokuyordu. On dört yaşında silahlı saldırı suçlamasıyla tutuklandı.
Kendi ifadesine göre liseden mezun olduğunda okuma yazma bile bilmiyordu. Okumayı öğrenmeye karar verdi. İşe Platon’un Republic (Devlet) kitabıyla koyuldu. Daha sonraları bu kitabı anlamak için beş kez okuması gerektiğini itiraf edecekti. Kitap onun için bir dönüm noktası oldu. Politik bilince bu şekilde kavuştu.
Siyahi radikallerden fazlasıyla etkileniyordu. Bobby Seale (1936–) ile birlikte 1966 yılında Kara Panterler’i kurdu. Newton grubun “savunma bakanı” olarak görevlendirildi. Panterler kenar mahallelerde silahlı devriyeler organize ettiler. Polis şiddetine karşı mücadele ediyorlardı. Bedava kahvaltı programları ve yoksullar için sağlık klinikleri açtılar. Bu merkezler farklı ABD şehirlerinde çok sayıda insan için bir çekim merkezi haline geldi.
Newton 1967 yılında polis memuru John Frey’i öldürmekle suçlandı. Bir yargıç 1970 yılında kararı bozunca serbest bırakıldı. Onun yokluğunda Panterlerin gücü azalmıştı. 1974 yılında yeniden tutuklandı. Bir fahişeyi öldürmekle suçlanıyordu. Küba’ya kaçtı, ancak 1977 yılında geri döndü ve yapılan yargılama sonucunda aklandı.
1970’lerin sonlarına doğru Kara Panterler dağılmaya başladı. Newton yüksek okula gitti. Panterlerle ilgili teziyle doktora aldı. Hayatının son yıllarını eroin ve kokain bağımlılığı ile mücadele ederek geçirdi. 1989 yılında Oakland’da bir uyuşturucu satıcısı tarafından vuruldu.
Ek Bilgiler
1- Spike Lee (1957–), 2001 yılında “A Huey P. Newton Story” (Huey P. Newton’un Hikayesi) isimli bir belgesel çekti. Başrolde Roger Guenveur Smith (1959–) oynuyordu.
2- Kara Panterler’in diğer kurucusu Boby Seale halen Philadelphia’daki Temple Üniversitesi’nde profesörlük yapmaktadır. Bir ara Ben ve Jerry’s Dondurmaları’nın reklam yüzü de oldu.
3- Yıllarca bağımlılıktan kurtulmak için mücadele eden Newton 1984’da tedavi gördü. Tedavi masrafları Richard Pryor (1940–2005) isimli bir komedyen tarafından karşılandı. Ancak tedavinin başarısı kısa sürdü. Bir süre sonra üzerinde uyuşturucu kullanmaya yarayan araç gereçle yakalanınca yeniden tutuklandı.
Taraftarlarına göre ise Newton ve Kara Panterler siyahi Amerikalıların savunucusuydu. Beyaz şiddetine karşı bir simge ve siyahi Amerikalıların özgüven kaynağı olmuştu. Pek çoklarına göre siyahi gücün beden bulmuş haliydi. 1960’lar boyunca siyahi ulusal gururunun Amerika çapında temsilcisi oldu.
Newton, Louisiana’da doğdu. Adını vali Huey Long’tan (1893–1935) alıyordu. Newton, ailesi ile birlikte Kaliforniya’daki Oakland’a taşındı. Çocukluğunda başını sürekli belaya sokuyordu. On dört yaşında silahlı saldırı suçlamasıyla tutuklandı.
Kendi ifadesine göre liseden mezun olduğunda okuma yazma bile bilmiyordu. Okumayı öğrenmeye karar verdi. İşe Platon’un Republic (Devlet) kitabıyla koyuldu. Daha sonraları bu kitabı anlamak için beş kez okuması gerektiğini itiraf edecekti. Kitap onun için bir dönüm noktası oldu. Politik bilince bu şekilde kavuştu.
Siyahi radikallerden fazlasıyla etkileniyordu. Bobby Seale (1936–) ile birlikte 1966 yılında Kara Panterler’i kurdu. Newton grubun “savunma bakanı” olarak görevlendirildi. Panterler kenar mahallelerde silahlı devriyeler organize ettiler. Polis şiddetine karşı mücadele ediyorlardı. Bedava kahvaltı programları ve yoksullar için sağlık klinikleri açtılar. Bu merkezler farklı ABD şehirlerinde çok sayıda insan için bir çekim merkezi haline geldi.
Newton 1967 yılında polis memuru John Frey’i öldürmekle suçlandı. Bir yargıç 1970 yılında kararı bozunca serbest bırakıldı. Onun yokluğunda Panterlerin gücü azalmıştı. 1974 yılında yeniden tutuklandı. Bir fahişeyi öldürmekle suçlanıyordu. Küba’ya kaçtı, ancak 1977 yılında geri döndü ve yapılan yargılama sonucunda aklandı.
1970’lerin sonlarına doğru Kara Panterler dağılmaya başladı. Newton yüksek okula gitti. Panterlerle ilgili teziyle doktora aldı. Hayatının son yıllarını eroin ve kokain bağımlılığı ile mücadele ederek geçirdi. 1989 yılında Oakland’da bir uyuşturucu satıcısı tarafından vuruldu.
Ek Bilgiler
1- Spike Lee (1957–), 2001 yılında “A Huey P. Newton Story” (Huey P. Newton’un Hikayesi) isimli bir belgesel çekti. Başrolde Roger Guenveur Smith (1959–) oynuyordu.
2- Kara Panterler’in diğer kurucusu Boby Seale halen Philadelphia’daki Temple Üniversitesi’nde profesörlük yapmaktadır. Bir ara Ben ve Jerry’s Dondurmaları’nın reklam yüzü de oldu.
3- Yıllarca bağımlılıktan kurtulmak için mücadele eden Newton 1984’da tedavi gördü. Tedavi masrafları Richard Pryor (1940–2005) isimli bir komedyen tarafından karşılandı. Ancak tedavinin başarısı kısa sürdü. Bir süre sonra üzerinde uyuşturucu kullanmaya yarayan araç gereçle yakalanınca yeniden tutuklandı.
